Kaszubski strój ludowy
Kaszubski strój ludowy

Kaszubski strój ludowy

Kaszuby, to magiczna kraina położona na północy Polski, gdzie natura i kultura łączą się w harmonii. Piękny początek nie oddający w pełni wyjątkowości tego regionu. Ten region jest mi szczególnie bliski, nie urodziłam się w tym regionie, ale od momentu, kiedy tu zamieszkałam, zrozumiałam, że kaszubski folklor jest tutaj czymś znacznie więcej niż tylko tradycją.  Kaszubski folklor obecny jest w naszej codzienności, strój ludowy, wzory kaszubskie, o języku nie wspominając, spotykane są często. W tym artykule zapraszam was do fascynującej podróży przez świat kaszubskiego ubioru ludowego z perspektywy "cudzoziemca". Skupię się na kobiecym stroju, do męskiego na pewno wrócimy.

Pierwotnie w stroju kaszubskim haftowany był jedynie czepiec (tzw. "złotogłowie"), obecna wersja stroju kaszubskiego  odbiega od swojego pierwowzoru. Strój kaszubski powstawał w drodze rekonstrukcji. Pierwsze próby rekonstrukcji pokazano w 1910 r., i od tego czasu strój kaszubski nazywany również "świetlicowym" rozpowszechnił się i obecny opis głównie dotyczy stroju zrekonstruowanego po tym okresie.

 

Co na głowę?

Młode dziewczęta nosiły przede wszystkim wianki kwietne, kobiety zamężne zakładały różnego rodzaju czepce. Noszono również chusty wspólne dla kobiet i dziewcząt. Mężatki nosiły kilka odmian czepców - nosiły nocnice, czyli białe, płócienne czepki wkładane do snu w celu ochrony włosów. W dzień noszono czepce w zależności od okazji- noszono bogato zdobione haftem odświętne złotnice (lub złotogłowy) lub czarną, jedwabną czapkę obszytą wieloma drobnymi rąbkami, tzw. rębowana muca, często również zdobione kolorowym haftem (wyszywane muce). Często owijały wokół czepców chusty pasujące kolorem do czepca. 

 

Serdak - gorset - staniczek

Jak wspomniałam na początku, strój w obecnej formie, bogato haftowany, upowszechnił się dopiero po wojnie. Kiedyś noszono gorsety bez haftu, od noszonych latem, białych, płóciennych  do granatowych wykonanych z ręcznie tkanych tkanin (samodziałów) farbowanych podobnie jak męskie kamizelki. 

Serdak kaszubski w znanej nam wersji, wykonany jest z jednobarwnego aksamitu w różnych kolorach (zielony, chabrowy, miodowy, czerwony). Przód oraz tył gorsetu zdobi bogaty haft złotą lub srebrną nicią, a sam gorset obszyty jest złotą lamówką. Gorset jest dość krótki, kończący się w talii, zawiązywany czerwoną wstążką.

Koszula kobieca - bluzka

Na Kaszubach noszono dwa rodzaje koszul - z krótkimi i długimi rękawami. Bluzka płócienna, wkładana pod serdak, posiada szerokie, bufiaste rękawy. Zdobi ją kolorowy haft płaski - odpowiednio na rękawach oraz stójce lub kołnierzu. 

 

[product id="104, 210, 211, 208"]

 

 

Spódnica - czitel

 Spódnice kiedyś noszono dwie - spódnicę wierzchnią oraz spodnią. Spódnica wierzchnia to czitel, spodnia oznacza halkę. Często noszono kilka halek jedna na drugiej. Czitel wykonywano z lnu i wełny. Istnieją doniesienia o spódnicach wzorzystych,  spódnice jednak były głownie gładkie, bez wzorów, nieco później wprowadzono zdobienie czarnymi lampasami. Kolor spódnicy w znanej nam wersji dopasowany jest do gorsetu, a sama spódnica jest plisowana. 

Fartuch - szorc

Dopełnienie stroju kobiecego - fartuch, szertuch różnił się w zależności od wieku i stanu cywilnego kobiety. Kobiety zamężne nosiły obszerne fartuchy do samego dołu spódnicy, mocno zachodzące na boki, niczym nie zdobione jedwabne od święta i płócienne na co dzień. Fartuch dziewczęcy był mniejszy w swoich rozmiarach, biały, płócienny, zdobiony pasem kolorowego haftu.

Pantalony, pończochy, buty

Płócienne majtki noszono pod halką, czasem zdobione kokardą u dołu nogawki. Pończochy - nogawice białe, wełniane, kończące się nad kolanem poniżej pachwiny. Na pończochy zakładano czarne trzewiki sięgające kostek. Całość uzupełniały wstążki  (do spinania gorsetu, naszyjników, ozdoby czepców czy wiązania pończoch), naszyjniki z bursztynów.

 

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper Premium